-
1 vocativus
vocātīvus, a, um (voco, āre), zum Rufen gehörig, -dienlich, als gramm. t.t., verba, Prisc. 17, 35: casus, der Vokativ, Gell. 14, 5. § 1 u. 2 (b. Varro LL. 42 vocandi casus): ders. subst. bl. vocātīvus, ī, m., Charis. 23, 19. Diom. 330, 6. Prisc. 5, 73: vocativus pluralis, Charis. 23, 23.
-
2 vocativus
vocātīvus, a, um (voco, āre), zum Rufen gehörig, - dienlich, als gramm. t.t., verba, Prisc. 17, 35: casus, der Vokativ, Gell. 14, 5. § 1 u. 2 (b. Varro LL. 42 vocandi casus): ders. subst. bl. vocātīvus, ī, m., Charis. 23, 19. Diom. 330, 6. Prisc. 5, 73: vocativus pluralis, Charis. 23, 23.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > vocativus
-
3 casus
cāsus, ūs, m. (cado), das Fallen, der Fall, I) im allg.: A) eig.: a) im Raume, sowohl das Herabfallen, stillicidi, Lucr.: nivis, Liv.: fulminum, Plin.: lapidum, Plin. ep. – als das Einfallen, Einstürzen, camerae, Dict.: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. – u. das Umfallen, Umstürzen, der Umsturz, Sturz, vehiculi, Plin.: equi, Spart.: gravi casu concĭdere, Phaedr.: ad casum dare, umwerfen, Acc. fr.: casus, quo (infantes) in terram toties deferuntur, Quint. – im Bilde, v. polit. Fall, Sturz, Cic. Sest. 140; u. v. moral. Fall, Cic. Cael. 41. – b) das Sich-Neigen, Sinken einer Jahreszeit, extremae sub casum hiemis, Verg. georg. 1, 340. – c) als gramm. t. t. der Kasus, Beugefall, c. rectus, der Nominativ, Varr. LL., Cic. u.a. (Ggstz. casus obliqui, Varr. LL., Sen. u.a., od. conversi, Cic.): ders. c. patricus, Varr. LL., u. c. nominativus, Quint.: c. genetivus, Quint.: ders. c. interrogandi, Nigid. fr.: c. dativus, Quint.: ders. c. dandi, Varr. LL. u. Nigid. fr.: c. accusativus, Quint.: ders. c. accusandi, Varr. LL.: c. vocativus, Gell.: ders. c. vocandi, Varr. LL.: c. ablativus, Quint.: ders. c. sextus, Varr. LL. u. Varr. fr., u. c. Latinus, Varr. fr.: casuum series, Varr. LL.: casum mutare, Quint.: verbum per casus ducere, Quint.: non omne nomen casus sex recipit, Sen. – B) übtr.: a) das Fallen, Stürzen in einen (niedern) Zustand, derFall, Sturz, quam gravis casus in servitium ex regno foret, Sall. Iug. 62, 9; vgl. (im Bilde) no. A, a. – b) der Fall, Eintritt nach seinem Verlaufe od. Erfolge, durae mortis casus, Verg.: aetas illa multo plures quam nostra mortis casus habet, Eintritt des Todes, d.i. Fälle, wo der Tod eintreten kann od. eintritt, tödliche Zufälle, Cic. – dah. die (sich darbietende) Gelegenheit zu etw. (s. Kritz Sall. Iug. 25, 9), aut vi aut dolis se casum victoriae inventurum, Sall.: casum pugnae praebere, Tac.: casum invadendae Armeniae obvenisse, Tac. – Meton., der Fall, der eintreten kann od. eintritt od. eingetreten ist, das Ereignis, das Vorkommnis, der Vorfall, der Zufall (s. Cic. de nat. deor. 1, 90; de div. 2, 15), α) übh.: casus communis et incertus, Cic.: casus mirabilis, Nep., admirabilis, Quint., mirificus, Cic.: casus quidam fatalis (Ggstz. casus voluntarius), Cic.: casus rariores, Cic.: casus secundi (Ggstz. casus adversi), Nep.: casus subiti repentinique, Suet.: casus varii, Wechselfälle, Liv. u. Vell. – novi casus temporum, neue Vorkommnisse, die die Zeitverhältnisse mit sich führen, Cic. – nihil consilia a casu differre, Tac. – oft Abl. casu, durch Zufall, zufällig, bald im Ggstz., zB. casu fieri aut forte fortunā, Cic.: evenire non temere nec casu, Cic.: sive casu sive consilio deorum, Caes.: seu sponte seu quolibet casu, Col.: necessitate an casu, Quint.: casu an huius persuasu et inductu, Cic. fr. – bald allein, zB. ego eo die casu apud Ptolemaeum cenavi, Cic.: ibi casu rex erat Ptolemaeus, Caes.: casu accĭdit, ut etc., Nep. – β) prägn., der ungünstige Zufall, der Unfall, meus ille casus tam horribilis, tam gravis etc., Cic.: varii nostri casus, Cic.: propter casus navigandi, der Zufälle halber, denen man zur See ausgesetzt ist, Cic.: casus (Plur.) loci, Ov.: Asiatica legatio filii casu deformata, Liv.: forte tulit casus (wollte ein unglücklicher Zufall), ut etc., Liv.: cum sui quemque casus per quinquennium absumpsissent, Liv.: multi fortuitis casibus intercĭderunt, Tac. – bei den Ärzten, Krankheitsfall, casus gravissimi, Cels.: propter huiusmodi casus, Scrib.: in hoc casu, Cels. – c) das Sinken, der Verfall, civitatis, Sall.: rei publicae, Sall. – II) prägn., das Fallen = das Hinsinken, der Untergang, a) lebl. Ggstde.: urbis Troianae, Verg.: civitatium, Iustin.: virium, Cael. Aur. – b) leb. Wesen, der Untergang, der Tod, bes. der gewaltsame, Bomilcaris, Sall.: Gaii Luciique, Suet.: Saturnini atque Gracchorum casus (Plur.), Caes.: casum mariti quiritans, Apul. – / zu Ciceros Zeit cāssus geschr., s. Quint. 1, 7, 20.
-
4 casus
cāsus, ūs, m. (cado), das Fallen, der Fall, I) im allg.: A) eig.: a) im Raume, sowohl das Herabfallen, stillicidi, Lucr.: nivis, Liv.: fulminum, Plin.: lapidum, Plin. ep. – als das Einfallen, Einstürzen, camerae, Dict.: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. – u. das Umfallen, Umstürzen, der Umsturz, Sturz, vehiculi, Plin.: equi, Spart.: gravi casu concĭdere, Phaedr.: ad casum dare, umwerfen, Acc. fr.: casus, quo (infantes) in terram toties deferuntur, Quint. – im Bilde, v. polit. Fall, Sturz, Cic. Sest. 140; u. v. moral. Fall, Cic. Cael. 41. – b) das Sich- Neigen, Sinken einer Jahreszeit, extremae sub casum hiemis, Verg. georg. 1, 340. – c) als gramm. t. t. der Kasus, Beugefall, c. rectus, der Nominativ, Varr. LL., Cic. u.a. (Ggstz. casus obliqui, Varr. LL., Sen. u.a., od. conversi, Cic.): ders. c. patricus, Varr. LL., u. c. nominativus, Quint.: c. genetivus, Quint.: ders. c. interrogandi, Nigid. fr.: c. dativus, Quint.: ders. c. dandi, Varr. LL. u. Nigid. fr.: c. accusativus, Quint.: ders. c. accusandi, Varr. LL.: c. vocativus, Gell.: ders. c. vocandi, Varr. LL.: c. ablativus, Quint.: ders. c. sextus, Varr. LL. u. Varr. fr., u. c. Latinus, Varr. fr.: casuum series, Varr. LL.: casum mutare, Quint.: verbum per casus ducere, Quint.: non omne nomen casus sex recipit, Sen. – B) übtr.: a) das Fallen, Stürzen in einen (niedern) Zustand, der————Fall, Sturz, quam gravis casus in servitium ex regno foret, Sall. Iug. 62, 9; vgl. (im Bilde) no. A, a. – b) der Fall, Eintritt nach seinem Verlaufe od. Erfolge, durae mortis casus, Verg.: aetas illa multo plures quam nostra mortis casus habet, Eintritt des Todes, d.i. Fälle, wo der Tod eintreten kann od. eintritt, tödliche Zufälle, Cic. – dah. die (sich darbietende) Gelegenheit zu etw. (s. Kritz Sall. Iug. 25, 9), aut vi aut dolis se casum victoriae inventurum, Sall.: casum pugnae praebere, Tac.: casum invadendae Armeniae obvenisse, Tac. – Meton., der Fall, der eintreten kann od. eintritt od. eingetreten ist, das Ereignis, das Vorkommnis, der Vorfall, der Zufall (s. Cic. de nat. deor. 1, 90; de div. 2, 15), α) übh.: casus communis et incertus, Cic.: casus mirabilis, Nep., admirabilis, Quint., mirificus, Cic.: casus quidam fatalis (Ggstz. casus voluntarius), Cic.: casus rariores, Cic.: casus secundi (Ggstz. casus adversi), Nep.: casus subiti repentinique, Suet.: casus varii, Wechselfälle, Liv. u. Vell. – novi casus temporum, neue Vorkommnisse, die die Zeitverhältnisse mit sich führen, Cic. – nihil consilia a casu differre, Tac. – oft Abl. casu, durch Zufall, zufällig, bald im Ggstz., zB. casu fieri aut forte fortunā, Cic.: evenire non temere nec casu, Cic.: sive casu sive consilio deorum, Caes.: seu sponte seu quolibet casu, Col.: necessitate an casu, Quint.: casu an huius persuasu et inductu, Cic. fr. – bald al-————lein, zB. ego eo die casu apud Ptolemaeum cenavi, Cic.: ibi casu rex erat Ptolemaeus, Caes.: casu accĭdit, ut etc., Nep. – β) prägn., der ungünstige Zufall, der Unfall, meus ille casus tam horribilis, tam gravis etc., Cic.: varii nostri casus, Cic.: propter casus navigandi, der Zufälle halber, denen man zur See ausgesetzt ist, Cic.: casus (Plur.) loci, Ov.: Asiatica legatio filii casu deformata, Liv.: forte tulit casus (wollte ein unglücklicher Zufall), ut etc., Liv.: cum sui quemque casus per quinquennium absumpsissent, Liv.: multi fortuitis casibus intercĭderunt, Tac. – bei den Ärzten, Krankheitsfall, casus gravissimi, Cels.: propter huiusmodi casus, Scrib.: in hoc casu, Cels. – c) das Sinken, der Verfall, civitatis, Sall.: rei publicae, Sall. – II) prägn., das Fallen = das Hinsinken, der Untergang, a) lebl. Ggstde.: urbis Troianae, Verg.: civitatium, Iustin.: virium, Cael. Aur. – b) leb. Wesen, der Untergang, der Tod, bes. der gewaltsame, Bomilcaris, Sall.: Gaii Luciique, Suet.: Saturnini atque Gracchorum casus (Plur.), Caes.: casum mariti quiritans, Apul. – ⇒ zu Ciceros Zeit cāssus geschr., s. Quint. 1, 7, 20. -
5 casus
cāsus, ūs m. [ cado ]1) падение (lapidum PJ; nivis L)gravi casu decidere H — рухнуть тяжёлым падением (т. е. грузно, тяжело)2) крушение, крах, падение ( rei publicae Sl); гибель, смерть (urbis V; Gracchorum Cs)3) ошибка, погрешность, проступок ( sine aliquo casu aut prolapsione C)4) склон, исход, конец5) грам. падежc. rectus (nominativus) Vr, C — именительный падежc. genetivus( interrogandi, patricus) Q etc. — родительный падежc. dativus( dandi) Q, Vr etc. — дательный падежc. accusativus( accusandi) Q, Vr — винительный падежc. vocativus( vocandi) AG, Vr — звательный падежc. ablativus( sextus, Latinus) Q, Vr — отложительный (творительный или инструментальный) падежcasuum series Vr — склонениеcasus obliqui (conversi) Vr, Sen, C — косвенные падежи6) приход, наступление ( mortis C)7) случай, повод, возможность (victoriae Sl; navigandi C)fortuna illi casum praeclari facinoris dedit Sl — судьба дала ему возможность совершить блестящий подвиг8) обстоятельства, положениеquae in nostro simili casu dicturi essemus Q — то, что мы сказали бы, оказавшись в подобном положении9) случайность, превратность ( varii casūs bellorum L)aliquid in casum dare T — подвергать что-л. опасности10) происшествие, событие (преим. случайное, неожиданное)11) несчастное происшествие, несчастьеsi quis c. puerum egerit Orco H — если какой-л. несчастный случай увлечёт ребёнка в преисподнюю (т. е. пресечёт его жизнь) -
6 vocativus
vŏcātīvus, a, um, adj. [voco], of or belonging to calling: casus, the vocative case, in gram., Gell. 14, 5, 1 sq. al.—As subst.: vŏcātīvus, i, m., the vocative case, Charis. p. 11 P.; Prisc. p. 671 ib. al. -
7 vocativus
vocātīvus, a, um [ voco ] грам. -
8 Vokativ
Vokativ, casus vocativus. casus vocandi (Gramm.). – ein Wort im V. gebrauchen, vocabulum vocative dicere (Gramm.).
-
9 Вокатив
(от лат. vocativus (casus))Звательный падеж, слово или словосочетание, называющее того, к кому обращается говорящий.––––––––––––––––––––––––––––––ир. ВокативБадзырды хауæн, дзурæг кæмæ дзуры, уый амонæг дзырд кæнæ дзырдбаст.––––––––––––––––––––––––––––––диг. ВокативБадзурди хауæн, дзорæг кæмæ дзоруй, уой амонæг дзурд кенæ дзурдбаст.Русско-осетинский словарь лингвистических терминов > Вокатив
-
10 Условные сокращения и обозначения
abl. - ablativus (sc. casus) - аблятивacc. - accusativus (sc. casus) - винительный падежadj. - adjectivum (sc. nomen) - имя прилагательноеoooadv. - adverbium - наречиеc. - cum - с, вместе с (например, c. abl. = cum ablativo с аблятивом)compar. - comparativus (sc. gradus) - сравнительная степеньconj. - conjunctio - союзconjunct. - conjunctivus (sc. modus) - сослагательное наклонениеdat. - dativus (sc. casus) - дательный падежdefect. - defectivum (sc. verbum) - недостаточный глаголdem. - demonstrativum (sc. pronomen) - указательное местоимениеdeminut. - demminutivum (sc. verbum) - уменьшительное словоdistribut. - distributivum (sc. numerale) - разделительное числительноеelat. – elativus (sc. gradus) букв.: 'поднятый, возвышенный’. Прилагательное в превосходной степени, употреблённой безотносительно к объекту сравненияetc. – et cetera – и так далееf – femininum (sc. genus) – женский родfut. – futurum (sc. tempus) – будущее времяgen. – genetivus (sc. casus) – родительный падежimperat. – imperativus (sc. modus) – повелительное наклонениеimpers. – impersonale (sc. verbum) – безличный глагол, безличное значениеindecl. - indeclinabile (sc. verbum) – несклоняемое словоindef. - indefinitum (sc. pronomen) - неопределённое местоимениеindic. - indicativus (sc. modus) - изъявительное наклонениеinf. - infinitivus (sc. modus) - неопределённое наклонениеintens. - intensivum (sc. verbum) –слово (преимущественно глагол) в усилительном значенииinterj. – interjectio – междометиеinterr. - interrogativum (sc. pronomen) - вопросительное местоимениеintrans. – intransitivum (sc. verbum) – непереходный глагол, непереходное значениеm – masculinum (sc. genus) – мужской родn – neutrum (sc. genus) – средний родnom. – nominativus (sc. casus) - именительный падежnum. - numerale (sc. nomen) - имя числительноеpart. - participium - причастиеpass. – passivum (sc. genus) – страдательный залогperf. – perfectum (sc. tempus) – перфектpl. – pluralis (sc. numerus) – множественное числоpl.t. – plurale tantum – только множественное (число)posit. - positivus (sc. gradus) - положительная степеньpostposit. – postpositio – постпозитивный предлог или союзpraep. – praepositio – предлогpraes. – praesens (sc. tempus) – настоящее времяpron. - pronomen - местоимениеrelat. - relativum (sc. pronomen) - относительное местоимениеsc. - scilicet - подразумеваетсяsg. – singularis (sc. numerus) – единственное числоsubst. - substantivum (sc. nomen) - имя существительноеsup. - supinum - супинsuperl. - superlativus (sc. gradus) - превосходная степеньtrans. – transitivum (sc. verbum) – переходный глагол, переходное значениеvoc. – vocativus (sc. casus) - звательный падеж(gen.sg.) – в родительном падеже единственного числа(m = f = n) – прилагательное или местоимение одинаково пишется во всех 3 родах(m = f,n) - прилагательное или местоимение одинаково пишется в мужском и женском родах(m,f,n) - прилагательное или местоимение неодинаково пишется во всех 3 родахp.p.p. – participium perfecti passivi – страдательное причастие прошедшего времени* данное слово отсутствует в словаре.Дворецкого И.Х.Dictionary Latin-Russian new > Условные сокращения и обозначения
-
11 κλητικός
-
12 Звательный
падеж
- casus vocativus; -
13 κλητικός
См. также в других словарях:
Casus — (lat.), 1) Zufall; 2) so v.w. Fall; daher C. conscientiae, Gewissensfall, s.u. Casuistik; C. vabĭlis, ein angegebener, angenommener Rechtsfall; C. emergens, ein Umstand, durch dessen Eintritt auf einmal ein anhängiger Proceß eine andere Wendung… … Pierer's Universal-Lexikon
Vocatīvus — Vocatīvus, 1) (Anrede , Rufefall), s.u. Casus 3) b); 2) ein zu unerwarteten, launigen, neckenden, harmlosen Scherzen stets aufgelegter Mensch, ein loser Vogel … Pierer's Universal-Lexikon
vocative — vocatively, adv. /vok euh tiv/, adj. 1. Gram. (in certain inflected languages, as Latin) noting or pertaining to a case used to indicate that a noun refers to a person or thing being addressed. 2. of, pertaining to, or used in calling, specifying … Universalium
Vokativ — Sm Anredefall per. Wortschatz fach. (17. Jh.) Entlehnung. Als Fachwort entlehnt aus l. vocātīvus (casus), zu l. vocāre rufen . Ebenso nndl. vocatief, ne. vocative, nfrz. vocatif, nschw. vokativ, nnorw. vokativ; provozieren. ✎ Leser, E. ZDW 15… … Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache
vocative — (adj.) mid 15c., showing the person or thing spoken to, from M.Fr. vocatif (fem. vocative), from L. vocativus (casus) (case of) calling, from vocatus, pp. of vocare to call (see VOICE (Cf. voice)). The L. is a translation of Gk. kletike ptosis,… … Etymology dictionary
vocativo — adj. s. m. 1. [Gramática] Diz se de ou caso das línguas em que os nomes se declinam, que se emprega para chamar ou invocar. • s. m. 2. Palavra ou expressão com que apostrofamos ou invocamos alguém. • adj. 3. Que serve para chamar. ‣ Etimologia … Dicionário da Língua Portuguesa
vocative — voc•a•tive [[t]ˈvɒk ə tɪv[/t]] adj. 1) gram. of or designating a grammatical case, as in Latin, used to indicate that a noun or pronoun refers to the person or thing being addressed 2) of or used in calling or addressing 3) gram. the vocative… … From formal English to slang
Vokativ — Vo|ka|tiv 〈[ vo: ] m. 1; Gramm.〉 für die Anrede verwendeter Kasus, z. B. im Lateinischen; Sy Anredefall [<lat. (casus) vocativus „Anrufungs , Anredefall“; zu vocare „anreden“] * * * Vo|ka|tiv , der; s, e [lat. (casus) vocativus, eigtl. = zum… … Universal-Lexikon
vocativ — VOCATÍV, vocative, s.n. (gram.) Caz al declinării care exprimă o chemare sau o invocare adresată cuiva. – Din fr. vocatif, lat. vocativus. Trimis de bogdanrsb, 13.09.2007. Sursa: DEX 98 VOCATÍV s. (gram.) (înv.) chemătoare. Trimis de siveco, 05 … Dicționar Român
Звательный падеж — Падежи Склонение … Википедия
Vokativ — Vokativ: Der Name des Kasus der Anrede ist eine gelehrte Entlehnung aus lat. (casus) vocativus, eigentlich »zum Rufen, Anreden dienender Fall«. Lat. vocativus gehört zu lat. vocare »rufen« (vgl. den Artikel ↑ Vokal) … Das Herkunftswörterbuch